Dangos 2016 canlyniad

Papurau T. H. Parry-Williams yn ymwneud â'i addysg brifysgol ac fel athro, 1905-1960, teithiau i Dde a Gogledd America, 1925 a 1935, llythyrau oddi wrth deulu, cyfeillion ac amrywiol lenorion, academyddion ac ysgolheigion o Gymru ac Ewrop, 1908-1973, barddoniaeth wedi'i threfnu yn ôl ei ffurf, 1912-1954, ysgrifau,1937-1987, cyfieithiadau ysgrifau, 1987, beirniadaethau eisteddfodol, 1941-1971, darlithiau ac anerchiadau, 1917-1968, sgyrsiau a sgriptiau radio a theledu, 1933-1985, nodiadau ar dafodieithoedd ac enwau lleoedd, 1919-1935, geiriau Cymraeg i gerddoriaeth, 1929-1979, papurau'n ymwneud â'i waith cyhoeddus, 1916-1972, tystysgrifau, anrhydeddau a phersonalia, 1904-1960, cyhoeddiadau, adolygiadau llyfrau a thorion o'r wasg, 1928-1982, deunydd cyhoeddedig, 1865-1975, ac amrywiol, 1919-1994. Hefyd papurau Amy Parry Williams, 1910-1987, yn cynnwys gohebiaeth, 1948-1987, rhaglenni radio a theledu, caneuon gwerin a cherdd dant, storïau, ysgrifau a dramâu, a phapurau'n ymwneud â HTV, ymddiriedolaethau a phwyllgorau. Yn ogystal, papurau Henry Parry-Williams (1858-1925), tad T. H. Parry Williams yn cynnwys gohebiaeth, 1884-1920, barddoniaeth a rhyddiaith, 1891-1917, papur yn ymwneud â Robert R. Williams, Rhyd-ddu, 1876-1973 a Chanolfan Rhyd-ddu, 1972-1979 = Papers of T. H. Parry-Williams relating to his university education and teaching, 1905-1960, travels to South and North America, 1925 and 1935, letters from family, friends and various Welsh and European writers, academics and scholars, 1908-1973, poetry arranged by form, 1912-1954, essays, 1937-1987, translations of essays, 1987, eisteddfodic adjudications, 1941-1971, lectures and talks, 1917-1968, radio and television talks and scripts, 1933-1985, notes on dialects and local names, 1919-1935, Welsh lyrics for music, 1929-1979, papers relating to his public work, 1916-1972, certificates, honours and personalia, 1904-1960, publications, book reviews and press cuttings, 1928-1982, published material, 1865-1975, and miscellaneous, 1919-1994. Also Amy Parry Williams' papers, 1910-1987, including correspondence, 1948-1987, radio and television programmes, folk songs and cerdd dant, stories, writings and drama, and papers relating to HTV, trusts and committees. And also papers of Henry Parry-Williams, (1858-1925) father of T. H. Parry-Williams including correspondence, 1884-1920, poetry and prose, 1891-1917, paper relating to Robert R. Williams, Rhyd-ddu, 1876-1973 and Canolfan Rhyd-ddu, 1972-1979.

Papurau ychwanegol T. H. Parry-Williams, rhoddwyd Rhagfyr 2024:
Papurau o eiddo neu sydd yn cyfeirio'n uniongyrchol at y bardd, llenor ac ysgolhaig T. H. Parry-Williams, gan gynnwys deunydd yn ymwneud â'i safiad fel gwrthwynebydd cydwybodol yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf, ei lwyddiant yng nghystadleuaeth y Goron yn Eisteddfod Genedlaethol Bangor 1915, ei gyfnod astudiaeth yn Freiburg a Pharis, 1911-1913, a'i daith i Dde America yn haf 1925; barddoniaeth gan neu wedi'i gyfeirio at Parry-Williams; a gohebiaeth deuluol a chyffredinol. = Papers of or which directly reference the poet, writer and academic T. H. Parry-Williams, comprising material relating to his conscientious objection during the First World War, his winning the Crown at Bangor National Eisteddfod 1915, his period of study in Freiburg and Paris, 1911-1913, and his trip to South America in the summer of 1925; poetry by or addressed to Parry-Williams; and correspondence between family members and others.
Canfuwyd y casgliad yma yn atig 'Wern', Ffordd y Gogledd, Aberystwyth, cartref olaf T. H. Parry-Williams. = This collection was discovered in the attic of 'Wern', North Road, Aberystwyth, T. H. Parry-Williams's last home.

Papurau T. Glynne Davies, [1822]-2010 (gyda bylchau), yn cynnwys gohebiaeth; dyddiaduron; drafftiau cynnar o’i bryddest fuddugol ‘Adfeilion’ y dyfarnwyd iddo’r goron yn Eisteddfod Genedlaethol Llanrwst yn 1951; cyfrol o’i gerddi cynnar; cynllun o’i nofel Marged (Llandysul, 1974) a chopi gyda nodiadau a chywiriadau yn ei law; a sgriptiau dramâu a rhaglenni radio. = Papers of T. Glynne Davies, [1822]-2010 (with gaps), including correspondence; diaries; early drafts of his winning poem ‘Adfeilion’ (Ruins) which was awarded the crown at the National Eisteddfod at Llanrwst in 1951; a volume of his early poems; an outline of his novel Marged (Llandysul, 1974) and a copy with notes and revisions in his hand; and drama and radio scripts.

Papurau casglwyd a threfnwyd gan Dr Carl a Dorothy Clowes, rhieni Dafydd Ieuan and Cian Ciarán, aelodau o’r grŵp cerddoriaeth Indi/Tecno/Roc-seicoledig, Cymreig, y Super Furry Animals (Anifeiliaid Blewog Anhygoel).
Mae'r papurau'n cynnwys toriadau o erthyglau papur newydd, cyfweliadau, ffotograffau a hysbysebion am y grŵp, ynghyd ag eitemau am aelodau'r band, a bandiau Cymreig cysylltiedig.

Deunydd printiedig a phapurau, 1988-2023, a gasglwyd gan, a sy'n ymwneud â'r rhoddwr, gan gynnwys deunydd ynglŷn â'i ymgyrch fel Ymgeisydd Seneddol Gogledd Caerdydd yn Etholiad Cyffredinol 2001.

Rhan gyntaf archif Dr Robin Gwyndaf yn cynnwys ymchwil y rhoddwr ar Catrin o Ferain a’i phedwar gŵr, 1962-65 (yn bennaf), a chasgliad o ddeunydd yn ymwneud â'r Wladfa, 1965-2024; Rhagfyr 2024.
Papurau ychwanegol yn cynnwys deunydd yn ymwneud â gradd Doethur mewn Llên (D.Litt.) y rhoddwr ym maes Astudiaethau Gwerin (Ethnoleg), a llawysgrifau Teuluoedd Llên Uwchaled a gyflwynwyd i ofal y rhoddwr, c. 1964-2000 (darparwyd rhestr gan y rhoddwr); Mehefin 2025.

Papurau'r cerddor, archaeolegydd, awdur a darlithydd Rhys Mwyn, sy'n cynnwys deunydd yn ymwneud â'i fywyd proffesiynol. = Papers of the musician, archaeologist, author and lecturer Rhys Mwyn, comprising material relating to his professional life.

Papurau llenyddol a theuluol Rhiannon Davies Jones, 1878-2014 (gyda bylchau), yn cynnwys barddoniaeth, ei thraethawd MA, ysgrifau, ffotograffau, llyfrau ymwelwyr a phapurau amrywiol. = Literary and family papers of Rhiannon Davies Jones, 1878-2014 (with gaps), her MA thesis, articles, photographs, visitor books and miscellaneous papers.

Papurau Robert Williams Parry, 1873-1971, gan gynnwys llawysgrifau, copïau teipysgrif a phrintiedig o gerddi Robert Williams Parry (yn bennaf rhai cyhoeddedig, gyda pheth amrywiadau), [1900]-[1956]; cyfieithiadau o'i gerddi,1941-1942; cerddi gan bobl eraill a anfonwyd at RWP, 1943-1956; erthyglau gan RWP ar feirdd a barddoniaeth,1911-1933; cyfieithiadau RWP o ddramâu Saesneg, [20fed ganrif]; sgriptiau radio gan RWP, 1941-1953, a sgriptiau radio rhaglenni ar RWP, 1956; erthyglau RWP i gylchgronau, 1918-1957; erthyglau ar RWP a'i waith, 1925-1959; llyfrau nodiadau yn cynnwys nodiadau RWP ar lenyddiaeth Gymraeg a'r ieithoedd Celtaidd, [20fed ganrif]; llythyrau at RWP, 1908-1954; llythyrau yn llongyfarch RWP, 1910-1953; copïau o lythyrau RWP at Aneirin Talfan Davies, 1937-1949 llythyrau RWP at Myfanwy Williams Parry, 1935-1953; llythyrau eraill a phapurau Myfanwy Williams Parry, 1953-1971; llythyrau'n cydymdeimlo â Myfanwy Williams Parry, 1956; llythyrau at J. Maldwyn Davies, 1971-1975; cardiau post, cardiau Nadolig a chardiau coffa, [20fed ganrif]; dyddiaduron poced RWP a Myfanwy Williams Parry, 1923-1969; tystysgrifau geni, priodi a marw a chopi o ewyllys RWP, 1884-1956; adroddiadau ysgol, tystysgrifau a cheisiadau am swyddi, 1896-1914; copïau o bapurau arholiad, 1938-1944; torion papur newydd yn ymwneud ag RWP, 1907-1971; taflenni apêl Cofeb R. Williams Parry, 1956-1971; llyfrau printiedig, 1890-1969; a phapurau amrywiol, 1873-1969. = Papers of Robert Williams Parry, 1873-1971, comprising manuscripts, typescripts and printed copies of poems by Robert Williams Parry (mainly published, with some variations), [1900]-[1956]; translations of his poems, 1941-1942; poems by others addressed to RWP, 1943-1956; articles by RWP on poets and poetry, 1911-1933; translations by RWP of English plays, [20th century]; radio scripts by RWP, 1941-1953, and radio scripts of programmes about RWP, 1956; magazine articles by RWP, 1918-1957; articles on RWP and his work, 1925-1959; notebooks containing notes by RWP on Welsh literature and Celtic languages, [20th century]; lecture notes of RWP on Welsh literature and individual poets, [20th century]; letters to RWP, 1908-1954; letters of congratulation to RWP, 1910-1953; copies of letters from RWP to Aneirin Talfan Davies, 1937-1949; letters of RWP to Myfanwy Williams Parry, 1935-1953; other letters to papers of Myfanwy Williams Parry, 1953-1971; letters of condolence to Myfanwy Williams Parry, 1956; letters to J. Maldwyn Davies, 1971-1975; postcards, Chritsmas cards and memorial cards, [20th century]; pocket diaries of RWP and Myfanwy Williams Parry, 1923-1969; birth, marriage and death certificates and copy of RWP's will, 1884-1956; school reports, certificates and job applications, 1896-1914; copies of examination papers, 1938-1944; newspaper cuttings relating to RWP, 1907-1971; pamphlets of the Cofeb R. Williams Parry appeal, 1956-1971; printed books, 1890-1969; and miscellaneous papers, 1873-1969.

Papurau personol y Parchedig Ddr. Robert Tudur Jones (1921-1998). Rhoddwyd y papurau’n rhodd i’r Llyfrgell gan y teulu yn Ebrill 2015, gan rannu archif RTJ rhwng y Llyfrgell Genedlaethol ag Archifdy Prifysgol Bangor. Mae mwyafrif y papurau yn Gymraeg, oni nodir yn wahanol.

Papurau’r biocemegydd, yr ymgyrchydd iaith, a’r hanesydd gwyddoniaeth R. Elwyn Hughes, [1660]-2012, yn cynnwys papurau’n ymwneud â’i ymchwil gwyddonol ac ar gyfer cyhoeddiadau ar hanes gwyddoniaeth, ynghyd â gohebiaeth. = Papers of R. Elwyn Hughes, biochemist, language campaigner and science historian, [1660]-2012, including papers relating to his scientific research and to publications on the history of science, together with correspondence.

Papurau O. Llew Owain, 1785-[c. 1955], yn cynnwys llythyrau a phapurau yn ymwneud yn bennaf ag Eisteddfod Genedlaethol Cymru, Eisteddfod yr Urdd, a Gorsedd Beirdd Ynys Prydain, 1901-1951; ceisiadau am swyddi, 1939-1947; gweithiau Owain Llew Owain, 1912-1951; deunydd ar gyfer Y Genedl, 1924-1939; llythyrau, llyfrynnau a thorion amrywiol yn ymwneud ag agweddau ar fywyd a llenyddiaeth Gogledd Cymru, 1858-1950; llyfrau lloffion o dorion papur newydd, 1865-1940, yn cynnwys caneuon etholiadol, am David Lloyd George yn bennaf, teyrngedau i Syr John Morris Jones, torion o Y Genedl ac eitemau yn ymwneud â barddoniaeth Gymraeg; llawysgrifau a phapurau, 1785-[c.1955], o lyfrgell O. Llew Owain, yn cynnwys traethodau eisteddfodol ac arall, llawysgrifau o ddiddordeb i sir Gaernarfon a gohebiaeth. = Papers of O. Llew Owain, 1785-[c. 1955], comprising letters and papers mainly concerning Eisteddfod Genedlaethol Cymru (National Eisteddfod), Eisteddfod yr Urdd, and Gorsedd Beirdd Ynys Prydain, 1901-1954; job applications, 1939-1947; works of Owain Llew Owain, 1912-1951; material for Y Genedl, 1924-1939; miscellaneous letters, booklets and cuttings concerning aspects of North Wales life and literature, 1858-1950; scrap books of press cuttings, 1865-1940, including election songs mainly about David Lloyd George, tributes to Sir John Morris Jones, cuttings from Y Genedl and items relating to Welsh poetry; manuscripts and papers, 1785-[c. 1955], from the library of O. Llew Owain, including eisteddfod and other essays, manuscripts of Caernarfonshire interest and correspondence.

Papurau’r nofelydd a’r hanesydd lleol Nansi Selwood, [1934]-2017, yn cynnwys gohebiaeth, drafftiau o'i nofelau Brychan dir, Dan faner Dafydd Gam a Y rhod yn troi, erthyglau a sgriptiau radio. = Papers of the novelist and local historian Nansi Selwood, [1934]-2017, comprising correspondence, drafts of her novels Brychan dir, Dan faner Dafydd Gam and Y rhod yn troi, articles and radio scripts.

Papurau Mudiad a Chwmni Adfer, 1971-2012, yn ymwneud â gweinyddu'r cwmni, gosod tai, ymgyrchoedd y mudiad, ynghyd â gohebiaeth a phapurau ariannol.

Papurau Mihangel Morgan, 1978-[2014], yn cynnwys gohebiaeth a drafftiau o'i weithiau llenyddol. = Papers of Mihangel Morgan, 1978-[2014], comprising correspondence and drafts of his literary works.

Mae’r archif yn cynnwys papurau ymchwil cerddorol, yn bennaf yn ymwneud â chanu gwerin; sgriptiau radio a theledu; cyfieithiadau a chyfansoddiadau cerddorol (trosglwyddwyd tapiau gweledol a sain i AGSSC); llythyrau at Meredydd Evans a Phyllis Kinney, a chopïau o lythyrau oddi wrthynt, 1956-2015; a phapurau’n ymwneud â diddordebau Meredydd Evans ym meysydd athroniaeth a llenyddiaeth Gymraeg, ynghyd â dogfennau’n ymwneud â’i ran mewn ymgyrchoedd tros yr iaith Gymraeg, yn arbennig felly ym maes darlledu.

Papurau, [1940x2015], Dr Meredydd Evans, yn eu plith rhai sy'n ymwneud â'i ddiddordebau ym maes athroniaeth a llenyddiaeth Gymraeg, ynghyd â'i gyfraniad tuag at ymgyrchoedd tros yr iaith Gymraeg, yn cynnwys Cylch yr Iaith, a sefydlu'r papur dyddiol Cymraeg cyntaf, Y Byd.

Papurau ychwanegol, [1940x2015], sef papurau cerddorol Phyllis Kinney, yn eu plith ffeiliau yn ymwneud â chaneuon gwerin, ynghyd ag ychwanegiad at bapurau Meredydd Evans.

Papurau ychwanegol, [1940x2015], sef papurau cerddorol Meredydd Evans, yn bennaf yn ymwneud â chanu gwerin.

Gohebiaeth, 1956-2015, sef llythyrau at Meredydd Evans a Phyllis Kinney, a chopïau o lythyrau oddi wrthynt.

Ychwanegiad i'r papurau cerddorol (yn cynnwys 3 tâp); llythyrau gan Robin Williams, Guto Roberts, Islwyn Ffowc Elis a D. Tecwyn Lloyd; co-bach yn cynnwys llythyrau oddi wrth Merêd a dogfennau eraill.

Dwy ffeil ychwanegol, un yn ymwneud â Chapel Siloam, Cwmystwyth, a'r llall â chyfraniadau i'r Ddolen; Ebrill 2018.

Deunydd ychwanegol yn ymwneud â chyrsiau a darllediadau, cyfweliad â Dilys Elwyn Edwards, ynghyd â rhai eitemau printiedig; Gorffennaf 2019.

Ffeil o bapurau yn ymwneud â Dr George Guest, Caergrawnt a Chwmystwyth; Ebrill 2023.

Papurau ychwanegol, 1940au-80au, yn ymwneud yn bennaf â gyrfa gerddorol Phyllis Kinney; sgriptiau radio 'Coleg Harlech', 'Cyn troi'n ol' a 'Byd newydd', 1950au; straeon Nadolig (printiedig) gan Tony Conran, 2005-2011 (gyda bylchau), y cyntaf ohonynt yn cynnwys llythyr oddi wrth Lesley a Tony Conran; a Pamffledi Harlech (wedi'u rhwymo), 1940; Medi 2025. Trosglwyddir 2 CD, 'Branwen in Wales' a 'Branwen in Ireland' gan Tony Conran, a 3 rîl fach o ffilm i'r Archif Sgrin a Sain.

Mae'r fonds yn cynnwys ei lawysgrifau llenyddol; gohebiaeth bersonol, [?1903]-1992; papurau'n ymwneud â'i deulu, yn enwedig ei ewythr R. Silyn Roberts, [?1847]-[?1986]; papurau'n gysylltiedig â'i waith fel golygydd cynorthwyol Y Faner, 1949-1992; ynghyd â nodiadau a darlithoedd a baratowyd ganddo ar gyfer dosbarthiadau Mudiad Addysg y Gweithwyr, [?1936]-1991.
Mae'r papurau ychwanegol (Rhodd Medi 2021), 1894-2019 (gyda bylchau), yn cynnwys gohebiaeth, barddoniaeth, ysgrifau, papurau'n ymwneud â'r Faner, ffotograffau a phapurau pobl eraill.
Rhodd Ionawr 2024: Papurau gan neu'n ymwneud â Mathonwy Hughes, sy'n cynnwys, ymysg eitemau eraill, llyfrau gwaith ysgol Mathonwy Hughes; traethawd gan Mathonwy Hughes ar Gymdeithas Addysg y Gweithwyr Dyffryn Nantlle; Adroddiadau Blynyddol Capel Methodistaidd Calfinaidd Tanrallt, Llanllyfni; deunydd yn ymwneud â chanmlwyddiant Ysgol Nebo; a deunydd gan neu'n ymwneud â'r bardd a'r golygydd Gwilym R. Jones.

Papurau Llywelyn Phillips,1864-1982, yn cynnwys gohebiaeth, 1937-1981; erthyglau, darlithoedd, anerchiadau a chyfansoddiadau llenyddol,1933-1980; papurau amrywiol yn ymwneud â'i yrfa, pynciau amaethyddol, bywyd a llenyddiaeth Cymru, 1864-1952; llyfrau lloffion o dorion,1949-1956; cerddi, gan gynnwys y rhai a gyflwynodd i eisteddfodau a chyfansoddiadau ar gyfer achlysuron arbennig, 1957-1981; erthyglau amrywiol a sgriptiau radio,1940-1981; teyrngedau i Llywelyn Phillips,1864-1982; a gweithiau printiedig,1954-1981 = Papers of Llywelyn Phillips, 1864-1982, including correspondence, 1937-1981; articles, lectures, addresses and literary compositions, 1933-1980; miscellaneous papers relating to his career, agricultural matters, Welsh life and literature, 1864-1952; scrap books of cuttings, 1949-1956; poems, including those submitted for eisteddfodau and compositions for special occasions, 1957-1981; miscellaneous articles and radio scripts, 1940-1981; tributes to Llywelyn Phillips, 1981-1982; and printed works, 1954-1981.

Dogfennau a gohebiaeth yn ymwneud yn bennaf â threfnu gweithgareddau y mudiadau Cofiwn a Llysgenhadaeth Glyndŵr, ynghyd â defnyddiau yn ymwneud â Mudiad Amddiffyn Cymru a mudiadau eraill o'r 1960au.

Rhan gyntaf casgliad Papurau Llio Rhydderch, yn cynnwys trawsgrifiad o atgofion y rhoddwr, ynghyd â chopïau o luniau a dogfennau yn adlewyrchu ei pherthynas ag Urdd Gobaith Cymru.

Amlen frown gyda llawysgrifen ei mam, "Darnau gyfansoddodd Llio i adrodd gyda'r delyn gyda Mr Oswald Griffith Bangor. Enillodd y wobr gyntaf yn Eisteddfod Genedlaethol Llanrwst 1951", ynghyd â nodyn eglurhaol yn llaw y rhoddwr, tri darn o gerddoriaeth a chopi o doriad papur newydd. Yn ogystal ceir amlen blastig yn cynnwys gwaith cyfansoddi y rhoddwr yn ystod 1951-1970au, nodyn eglurhaol yn ei llaw a cherddoriaeth Dwy Gwningen Fach, Down by the Salley Gardens, Can i fudiad merched y wawr, Y Bont, a Cwningod. Mehefin 2021.

Cyfansoddiadau a threfniadau; trefniannau cerddorol ar gyfer gweithdai telyn; a sylabws cerddorol Ysgol David Hughes, Porthaethwy, lle bu'r rhoddwr yn dysgu; Mai 2022.

Ychwanegiad i'r archif yn cynnwys papurau, deunydd clyweledol, ffotograffau a phosteri; Tachwedd 2024. Trosglwyddwyd dau focs yn cynnwys deunydd clyweledol i'r Archif Sgrin a Sain.

Ffeiliau yn cynnwys llythyrau at y rhoddwr, papurau yn ymwneud â theithiau, erthyglau a thorion papur newydd, ynghyd â chasgliad ei thad, Prydderch Williams (rhestr gyda'r bocsys); Chwefror 2025.

Papurau'r Parch. Lewis Valentine, 1874-1983, yn cynnwys gohebiaeth gyffredinol, 1916-1983; llythyrau oddi wrth Saunders Lewis, [1926]-1983; llythyrau oddi wrth D. J. Williams, 1930-1969; llythyrau oddi wrth Kate Roberts, 1937-1976; llythyrau'n ymwneud â'r Ysgol Fomio a charchariad Lewis Valentine, 1936-1937; dyddiaduron rhyfel, 1916-1919; anerchiadau gan Valentine ac eraill, 1930-[?1970au]; a phapurau amrywiol a gasglwyd gan Valentine, 1874-1980. = Papers of the Rev. Lewis Valentine, 1874-1983, comprising general correspondence, 1916-1983; letters from Saunders Lewis, [1926]-1983; letters from D. J. Williams, 1930-1969; letters from Kate Roberts, 1936-1976; letters relating to the Bombing School and Lewis Valentine's imprisonment, 1936-1937; war diaries, 1916-1919; addresses by Valentine and others, 1930-[?1970s]; and miscellaneous papers collected by Valentine, 1874-1980.