Showing 2014 results

Cyfansoddiadau amrywiol a gyflwynwyd i gystadlaethau llenyddol a cherddorol Eisteddfod Genedlaethol Cymru, 1887-2019. Yn eu plith ceir awdlau, pryddestau, cywyddau, englynion, englynion ysgafn, baledi, sonedau, straeon byrion, blogiau, llên meicro a dramâu. Ceir gweithiau ar gyfer y Fedal Ryddiaith, Gwobr Daniel Owen, Ysgoloriaethau Emyr Feddyg a Geraint Morris, ynghyd ag emyn-donau a chyfansoddiadau Tlws y Cerddor a chyfansoddi dawns. Cyflwynwyd cystadlaethau i ieuenctid a chystadleuaeth y gadair a thlws rhyddiaith i ddysgwyr ac i'r rhai sydd wedi byw yn y Wladfa ar hyd eu hoes. = A variety of literary and musical compositions entered at National Eisteddfodau, 1887-2018, including odes and poetry in free metre, ballads, short stories, blogs, micro literature and plays. Entries for the Prose Medal, Daniel Owen Memorial Prize, Emyr Feddyg and Geraint Morris Scholarships, together with musical compositions such as the Musicians' Medal, hymn-tunes and dance composition are also included. Competitions for young people, Welsh learners including a chair and prose competition and a competition for those who have lived in Patagonia throughout their lives have been introduced.

Papurau Thomas Owen Jones (Gwynfor), [c. 1889]-1969, yn cynnwys gohebiaeth, llyfrau nodiadau, dyddiadur, dramâu, storiâu, cerddi, traethodau, sgyrsiau a darlithoedd, adroddiadau a thorion o'r wasg yn ymwneud â Gwynfor a byd y ddrama yng Nghymru, a chopïau o gerddi a anfonwyd ato gan Thomas Gwynn Jones (1871-1949), Robert Williams Parry (1884-1956), ac eraill; ynghyd â llythyrau at Madge Jones,1941-1969, ynglŷn â Gwynfor a'i waith. = Papers of Thomas Owen Jones (Gwynfor), [c. 1889]-1969, comprising correspondence, notebooks, a diary, plays, stories, poems, essays, talks and lectures, reports and press cuttings relating to Gwynfor and the drama movement in Wales, and copies of poems addressed to him by Thomas Gwynn Jones (1871-1949), Robert Williams Parry (1884-1956), and others; together with letters to Madge Jones, 1941-1969, concerning Gwynfor and his work.

Cofysgrifau Capel Saron, St Mark’s Road, Wolverhampton (gynt Bath Road a St George’s Parade), yn cynnwys cofnodion ariannol, 1867-2022; cofnodion yr Ysgol Sul, 1879-1931; cofrestr eglwysig, 1902-86; llyfr cofnodion cyfarfodydd swyddogion yr eglwys, 1922-24; ystadegau’r eglwys, 1912-34; adroddiadau blynyddol, 1941-2021 (adroddiadau 1941-83 oddi mewn i lyfrau cyfrifon); copi o’r llyfryn, Achos y Methodistiaid Calfinaidd yn Wolverhampton. Canmlwyddiant 1854-1954 (Medi 1954); a ffotograff o’r gynulleidfa a’r pregethwr yng nghapel Bath Road, [1925-1927].

Papurau o eiddo J. Dyfnallt Owen neu a grynhowyd ganddo, 1863-1956, yn cynnwys pregethau; nodiadau bywgraffyddol ar weinidogion anghydffurfiol; llythyrau a phapurau eraill yn ymwneud ag achos yr Annibynwyr, 1863-1953; llythyrau amrywiol pellach, 1878-1956, rhai ohonynt yn cyfeirio at yr Orsedd yn Llydaw a Chernyw; dyddiaduron, 1897-1956; cyfraniadau ar gyfer eu cyhoeddi yn Y Tyst, etc., 1923-[1953]; sgriptiau radio, 1931-1955; pregethau, 1919; torion o'r wasg, [1872]-1954; dyddlyfrau taith, a nodiadau ar bynciau hanesyddol a llenyddol, 1901-1953. = Papers of and accumulated by J. Dyfnallt Owen, 1863-1956, including sermons; biographical notes on nonconformist ministers; letters and other papers concerning the Independent cause, 1863-1953; further miscellaneous letters, 1878-1956, some of which refer to the Gorsedd in Brittany and Cornwall; diaries, 1897-1956; contributions for publication in Y Tyst, etc., 1923-[1953]; radio scripts, 1931-1955; sermons, 1919; press cuttings, [1872]-1954; travel journals, and notes on historical and literary subjects, 1901-1953.

Cofysgrifau yn ymwneud â chapeli Annibynnol Lerpwl, yn cynnwys Tabernacl, Belmont Road, 1913-63; Salem, Brownlow Hill, 1841-67, ac yn ddiweddarach Grove Street, 1867-1954; Eglwys Woolton Road, 1947-2009; ac Eglwys Park Road, 1896-1963.

Papurau'r Athro A.O.H Jarman, Caerdydd, yn cynnwys gohebiaeth a deunydd yn ymwneud â'i weithgarwch ym maes ysgolheictod Geltaidd.

Papurau ychwanegol gan gynnwys nifer o lythyrau oddi wrth Saunders Lewis, gohebiaeth gan gefnogwyr yn dilyn achos llys yn ystod yr Ail Ryfel Byd ynghyd ag erthygl berthnasol, a darlithoedd a nodiadau; Rhagfyr 2024.

Archif Ras yr Iaith, sef ras hwyl i godi proffil ac arian i’r iaith Gymraeg a seiliwyd ar rasus cyffelyb y Korrika (Gwlad y Basg) a Redadeg (Llydaw), yn cynnwys cofnodion, toriadau'r wasg, taflenni, ffotograffau, mapiau'r ras ac ymatebion, o'r cyfnod pryd sefydlwyd y digwydddiad c. 2012 a’r dair ras a gynhaliwyd yn 2014, 2016 a 2018.
Un ffolder yn cynnwys papurau ychwanegol, 2010-2016; Medi 2024.

Papurau Cymdeithas Cymry Birkenhead, ers ei sefydlu yn 1961, yn cynnwys cofnodion, gohebiaeth a rhaglenni.

Papurau Undeb Cymru Fydd, yn cynnwys cofnodion, 1939-1966, gohebiaeth, 1944-1955, a chofnodion eraill y Cyngor, 1945-1963; papurau'n ymwneud â Phwyllgor Amddiffyn Diwylliant Cymru a ffurfio Undeb Cymru Fydd, 1939-1942; cofnodion a phapurau'r Pwyllgor Gwaith, 1943-1969; cofnodion ariannol, 1939-1970, yn cynnwys papurau'r Pwyllgor Ariannol, 1957-1966; cofnodion yn ymwneud â Phwyllgor Cronfeydd Deddf yr Eglwys yng Nghymru, 1953-1970; papurau'n ymwneud â'r Pwyllgor Llyfrau a chyhoeddiadau gan gynnwys Yr Athro a' calendr, 1944-1970; papurau Pwyllgor y Merched a Llythyr Ceridwen, 1955-1969; cofnodion amrywiol ganghenau, 1940-1956; papurau'n ymwneud â'r cynadleddau blynyddol, 1939-1964; papurau a gohebiaeth gyffredinol o'r brif swyddfa, 1941-1970; papurau, 1942-1948, a chofnodion, 1943-1947, Cyd Bwyllgor Undeb Cymru Fydd a'r Eglwysi; torion o'r wasg, 1939-1952; atebion i holiadur 'Ymchwil Undeb Cymru Fydd i Gyflwr Bywyd Cymdeithasol Cymru', 1943; papurau'n ymwneud ag ymgyrch Senedd i Gymru, 1950-1957; papurau'n ymwneud â materion ynglŷn â'r cyfryngau ac ymgyrchoedd, 1945-1963; papurau ynglŷn â'r iaith Gymraeg, yn enwedig mewn perthynas ag addysg, 1947-1964; papurau'r Pwyllgor Addysg, 1944-1963; papurau'n ymwneud ag Eisteddfodau Cenedlaethol, 1947-1968; papurau'n ymwneud â meddiannu tir gan y llywodraeth (Mynydd Epynt, Tryweryn, a thiroedd eraill) ac ynghylch dŵr, 1940-1958; copïau o Cofion Cymru, 1941-1946; copi llawysgrif y gyfrol Undeb Cymru Fydd 1939-1960 (1960) gan T. I. Ellis; a llythyrau at Ymddiriedolaeth Undeb Cymru Fydd. = Papers of Undeb Cymru Fydd, including minutes, 1939-1966, correspondence, 1944-1955, and other records, 1945-1963, of the Council; papers relating to Pwyllgor Amddiffyn Diwylliant Cymru and the formation of Undeb Cymru Fydd, 1939-1942; minutes and papers of the Executive Committee, 1943-1969; financial records, 1939-1970, including papers of the Financial Committee, 1957-1966; records relating to the Welsh Church Act Funds Committee, 1953-1970; papers relating to the Books Committee and publications including Yr Athro and the calendar, 1944-1970; papers of the Women's Committee and Llythyr Ceridwen, 1955-1969; records of various branches, 1940-1956; papers relating to the annual conferences, 1939-1964; general papers and correspondence from the main office, 1941-1970; papers, 1942-1948, and minutes, 1943-1947, of the Joint Committee of Undeb Cymru Fydd and the Churches; press cuttings, 1939-1952; replies to the questionnaire 'Ymchwil Undeb Cymru Fydd i Gyflwr Bywyd Cymdeithasol Cymru' (Survey of the condition of social life in Wales), 1943; papers relating to the Parliament for Wales campaign, 1950-1957; papers relating to media issues and campaigns, 1945-1963; papers concerning the Welsh language, particularly in relation to education, 1947-1964; papers of the Education Committee, 1944-1963; papers relating to the National Eisteddfodau, 1947-1968; papers relating to government requisition of land (Mynydd Epynt, Tryweryn, and other land) and water issues, 1940-1958; copies of Cofion Cymru, 1941-1946; manuscript of the volume Undeb Cymru Fydd 1939-1960 (1960) by T. I. Ellis; and letters to the Undeb Cymru Fydd Trust, 1967-1991.

Copi personol Gomer Roberts, Cefn y Griolen, Llanelidan, (awdur Atgofion amaethwr) o waith Anthropos, Y pentre gwyn (Wrecsam, 1909), yn cynnwys nodiadau yn ei law.

Cofnodion Ysgol Sul Capel Ebeneser, Penparcau, [1942]-[2007], yn cynnwys llyfr cyfrifon, 1958-1971, ynghyd â naw cyfrol [llyfrau’r ysgrifennydd] yn nodi enwau’r athrawon, y nifer a oedd yn bresennol, a’r casgliadau, [1942]-[2007]; Hydref 2016.

Llyfrau cyfrifon, 1981-2012; Mehefin 2024.

Papurau Carneddog a rhai a gasglwyd ganddo, 1743-1947, yn cynnwys rhyddiaith a barddoniaeth ganddo ef ac eraill ar gyfer eu cyhoeddi, yn cynnwys colofn 'Manion o'r Mynydd'; torion papur newydd o'i waith ef ac eraill; gwaith gan awduron adnabyddus a gasglodd, yn eu mysg cerddi David W. Morris ('Dewi Glan Dulas', 1853-95) a dyfyniadau cywyddwyr; ei nodiadau bywgraffiadol ar awduron; papurau personol a theuluol, yn cynnwys llythyrau a anfonwyd ganddo o Iwerddon, pan oedd yn gwella o salwch yn 1899; swm sylweddol o ddeunydd yn ymwneud â hanes Beddgelert a phlwyfi cyfagos, yn cynnwys llyfrau lloffion gyda nodiadau llawn, copi llawysgrif o hanes Beddgelert a nifer o deuluoedd lleol, a llyfr rent Carneddi, 1743-1832; a nifer fawr o lythyrau at Garneddog, llawer ohonynt yn ymwneud â'i golofn yn yr Herald, a hefyd yn cynnwys llythyrau gan awduron Cymreig a llythyrau o UDA ac Awstralia. = Papers, 1743-1947, of and collected by Carneddog, comprising prose and poetry by him and others towards publications including the 'Manion o'r Mynydd' column; newspaper cuttings of his own work and that of others; works by well-known authors collected by him, including poems of David W. Morris ('Dewi Glan Dulas', 1853-95) and quotations from the cywyddwyr; biographical notes by him on authors; personal and family papers, including letters sent by him from Ireland, where he was recuperating from illness in 1899; a considerable amount of material relating to the history of Beddgelert and neighbouring parishes, including fully annotated scrapbooks, a manuscript history of Beddgelert and of several local families, and a rent book from Carneddi, 1743-1832; and a large number of letters to Carneddog, many of them relating to his column in the Herald, and also including letters of Welsh authors and letters from the USA and Australia.

Cofnodion yn ymwneud â Chymdeithas yr Iaith, 1974-1980, yn cynnwys cofnodion yn ymwneud â Chyfarfodydd Cyffredinol, 1974-1980, a chofnodion cyfarfodydd y Senedd, 1974-1980 = Records relating to the Cymdeithas yr Iaith, 1974-1980, including records relating to General Meetings, 1974-1980; and records of Senedd meetings, 1974-1980.

Papurau Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, Rhanbarth Ceredigion, 1964-1969, yn cynnwys cofnodion sefydlu'r gangen,1964, a chofnodion, gohebiaeth a thorion o'r wasg,1964-1969 = Papers of Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, Rhanbarth Ceredigion, 1964-1969, including records establishing the branch, 1964, and minutes, correspondence and press cuttings, 1964-1969.

Papurau ychwanegol yn perthyn i Gymdeithas yr Iaith a Thafod y Ddraig, gan gynnwys gohebiaeth a thorion papur, 1969-1971. Nid yw'r casgliad hwn wedi ei gatalogio eto.