Dangos 143 canlyniad

Copiau o'r cerddi a ddewiswyd ar gyfer y gyfrol Cerddi '73 (Golygydd R. Geraint Gruffydd), Gwasg Gomer, Llandysul 1973, a nifer o'r rhai a wrthodwyd. Ceir hefyd ffurflenni a gohebiaeth ynglŷn â'r gyfrol.

Copi teipysgrif o'r ddrama 'Y Drefn' gan Gellenydd. = Typescript copy of a Welsh drama 'Y Drefn' by Gellenydd.

Copïau o gerddi ac o draethawd gan H. Griffiths ('Hywel Myrddin'), Caerfyrddin, ynghyd â llyfr nodiadau yn cynnwys ei feirniadaethau ar gyfansoddiadau llenyddol yn Eisteddfod Beulah, a llythyr ato oddi wrth J. Iorwerth Roberts, Llangollen. = Copies of poems and an essay by H. Griffiths ('Hywel Myrddin'), Carmarthen; a note-book containing his adjudications on literary compositions at Beulah Eisteddfod; and a letter to him from. J. Iorwerth Roberts, Llangollen.

Casgliad o bapurau Mrs Iola Parry (née Dodd), Rhosllannerchrugog, nith Myfanwy Williams Parry, gweddw'r bardd R. Williams Parry (1884-1956). Mae'r casgliad yn cynnwys y ffeiliau a ganlyn: albwm o ffotograffau teuluol fu'n eiddo i Myfanwy Williams Parry (i); ynghyd â ffotograffau rhyddion yn ymwneud â'i gŵr (ii/1); llythyrau, 1958-1978, at J. Maldwyn Davies, brawd Myfanwy Williams Parry, amryw'n ymwneud â bedd y bardd ym mynwent Coetmor, Bethesda, gan gynnwys llythyrau oddi wrth Thomas Parry, Saunders Lewis a Jonah Jones (ii/2); llythyrau, 1952-1971, at Myfanwy Williams Parry, oddi wrth ohebwyr megis Kate Roberts, Thomas Parry, Gwilym R. Jones a Charles Charman (ii/3); casgliad, [1950au-1980au] o dorion o bapurau newydd, taflenni a deunydd a gasglwyd gan aelodau'r teulu yn ymwneud ag R. Williams Parry (ii/4); nodiadau yn llaw Iola Parry, [1990au] ar sail atgofion o'i hen fodryb ac o gysylltiadau teuluol (ii/5); llythyrau a phapurau, 1994-2000, yn ymwneud â chyfraniad Iola Parry i'r gyfrol Bro a Bywyd R. Williams Parry, gol. T. Emyr Pritchard (Cyhoeddiadau Barddas, 1998) (ii/6). Daeth y papurau i'r Llyfrgell yn y câs lledr (iii) a ddefnyddiai R. Williams Parry pan âi i ddarlithio i'r Coleg a'i ddosbarthiadau nos' (gweler Bro a Bywyd R. Williams Parry, tt. 102-104) (ii). Atgynhyrchwyd nifer o eitemau o'r casgliad hwn yn Bro a Bywyd R. Williams Parry (1998) (gweler y gydnabyddiaeth ar d. 124 o'r gwaith hwnnw).

Ceir hefyd tri cherdyn post yn dangos lluniau fel a ganlyn - (1) grŵp, yn cynnwys Olwen Silvester ar achlysur dathlu hanner canmlwyddiant Cymdeithas Cymmrodorion y Rhyl, 1959, (2) y Parchedig Rowland Williams ('Hwfa Mon; 1823-1905), a (3) golygfa yn ninas Caeredin, 1905 (gyda darn o farddoniaeth Gymraeg wedi ei ysgrifennu ar y cefn). Rhaglen gwasanaeth a gynhaliwyd yng Nghapel Clwyd Street, Rhyl, 22 Mehefin 1911, ar achlysur coroniad Sior V. Llythyr, 1931, oddi wrth Ifan ab Owen Edwards at y rhodddwr ynglŷn â phenillion a gynigiodd i'w cyhoeddi yn Cymru'r Plant.

Election card distributed by R. Wynn Cowell's grandfather, Owen Wynne Griffith of Pwllheli, as a candidate in the Caernarfonshire County Council election of 1895; and an election address distributed by R. Wynn Cowell as a candidate in the Dyfed County Council election of 1977.

Proflenni gali o ddrama Saunders Lewis gyda nodiadau, a nodyn yn llaw'r dramodydd yn gofyn am broflen ychwanegol.

Llawysgrif yn cynnwys pump cerdd ar hugain, [1795]-[1811] (dyfrnod 1795), yn llaw John Jones (Jac Glan-y-Gors), gan gynnwys tair cerdd ar ddeg nad ydynt, fe ymddengys, wedi eu cyhoeddi (ff. 1-39 verso); dyddiwyd y cerddi 1790-1811. = A volume containing twenty-five autograph poems, [1795]-[1811] (watermark 1795), by John Jones (Jac Glan-y-gors), thirteen of which are apparently unpublished (ff. 1-39 verso); the poems are dated 1790-1811.
Cyhoeddwyd naw o'r cerddi (ff. 6 verso-8, 16-18, 22-25, 31 verso-35 verso, 36 verso-39 verso) yn Cerddi Jac Glan-y-gors, gol. gan E. G. Millward (Llandybïe, 2003), tt. 26-30, 45-51, 57-58, 69-70, 76-81, 95-97, 137-138; cyhoeddwyd 'Litani Newydd...' (f. 15 recto-verso) ac 'Englynion er coffadwriaeth am Mr David Samwell...' (ff. 20 verso-21 verso) yn y Chester Chronicle, 5 Awst 1796 a 28 Rhagfyr 1798 yn eu tro (gw. Marion Löffler, 'Cerddi newydd gan John Jones, "Jac Glan-y-Gors"', Llên Cymru, 33 (2010), 143-150); cyhoeddwyd 'Cerdd o ymddiddan rhwng J. J. Glan y Gors a Daniel Davies o Gorwen y ngylch Tref Lundain' (ff. 10-12 verso) mewn pamffled, Dwy o Gerddi Newyddion ([Caer]: Thomas Huxley, [?1791]) (JHD 209bii; heb ei gofnodi yn ESTC). Nodwyd ar f. 8 bod 'Cerdd yn dangos meddyliau Morwyn Ieuangc ddydd ei phriodas' (ff. 8-10) wedi ei gyhoeddi yn Llundain ym 1797 ond ymddengys nad oes copi wedi ei gadw. Ceir cerdd arall [?mewn llaw wahanol] ar ff. 128 verso-129. Mae eitemau a ddarganfyddwyd yn rhydd ar gychwyn y gyfrol wedi eu tipio i mewn ar ff. i-iv; yn eu mysg mae rhestr o gynnwys y llawysgrif (f. i), marwnad brintiedig i William Owen Pughe gan John Jones (Tegid), 1836 (f. iii), a chyfres o englynion gan Siôn ap Morgan (f. iv). = Nine of the poems (ff. 6 verso-8, 16-18, 22-25, 31 verso-35 verso, 36 verso-39 verso) appear in Cerddi Jac Glan-y-gors, ed. by E. G. Millward (Llandybïe, 2003), pp. 26-30, 45-51, 57-58, 69-70, 76-81, 95-97, 137-138; 'Litani Newydd...' (f. 15 recto-verso) and 'Englynion er coffadwriaeth am Mr David Samwell...' (ff. 20 verso-21 verso) were published in The Chester Chronicle, 5 August 1796 and 28 December 1798 respectively (see Marion Löffler, 'Cerddi newydd gan John Jones, "Jac Glan-y-Gors"', Llên Cymru, 33 (2010), 143-150); 'Cerdd o ymddiddan rhwng J. J. Glan y Gors a Daniel Davies o Gorwen y ngylch Tref Lundain' (ff. 10-12 verso) was published in the pamphlet Dwy o Gerddi Newyddion ([Chester]: Thomas Huxley, [?1791]) (JHD 209bii; not recorded in ESTC). A note on f. 8 states that 'Cerdd yn dangos meddyliau Morwyn Ieuangc ddydd ei phriodas' (ff. 8-10) was published in London in 1797 but there are no known copies extant. A further poem [?in a different hand] is on ff. 128 verso-129. Items found loose at the beginning of the volume have been tipped in on ff. i-iv; these include a list of contents of the manuscript (f. i), a printed elegy for William Owen Pughe by John Jones (Tegid), 1836 (f. iii), and a series of englynion by Siôn ap Morgan (f. iv).

Copi ffotostat o 'Harvard MS Welsh 8,' sef cyfrol yn perthyn i gasgliad llawysgrifau William Bodwrda yn cynnwys barddoniaeth Gymraeg gan feirdd o'r 14 gan. hyd at 17 gan., a gopïwyd [1640x1660]. = A photostat facsimile of 'Harvard MS Welsh 8' which is a volume from the collection of manuscripts of William Bodwrda containing Welsh poetry from 14 cent to 17 cent, copied [1640x1660]
Ceir awdlau, cywyddau a darnau o hen ganu brud yn y llawysgrif, nifer ohonynt yn canu i deuluoedd sir Gaernarfon; cerddi a briodolir i Daliesin a Llywarch Hen; a nifer o eitemau sy'n unig gopïau, sef gwaith Huw Pennant (tt. 13-17), Ifan Tew Brydydd (tt. 53-5), Howel ab Reinallt (tt. 65-7), Siôn Phylip (tt. 90-4), Syr Huw Roberts Llên (tt. 94-7), a Siôn Tudur (tt. 127-31). Mae'n debyg nad llaw William Bodwrda mo'r un o'r ddwy brif law yn y gyfrol, ond credir fod y llawysgrif yn gynsail i un neu fwy o lawysgrifau ffolio William Bodwrda, megis BL Add. 14966 a Mostyn 145 (NLW MS 3048D). = The manuscript comprises 'awdlau', 'cywyddau' and old vaticinatory poetry, many relating to Caernarfonshire families; poems attributed to Taliesin and Llywarch Hen; and a number of items which are unique copies, namely the works of Huw Pennant (pp. 13-17), Ifan Tew Brydydd (pp. 53-5), Howel ab Reinallt (pp. 65-7), Siôn Phylip (pp. 90-4), Sir Huw Roberts Llên (pp. 94-7) and Siôn Tudur (pp. 127-31). It seems that neither of the two main hands in the volume belong to William Bodwrda, although it is likely that the manuscript served as the basis for one or more of William Bodwrda's folio manuscripts, particularly BL Add. 14966 and Mostyn 145 (NLW MS 3048D).

Adysgrif, 1863, yn bennaf yn llaw D[aniel] L[ewis] Moses, gynt o Lanbedr Pont Steffan, o'r gyfrol Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym, gol. gan Owen Jones a William Owen (Llundain, 1789). = Transcript, 1863, mainly in the hand of D[aniel] L[ewis] Moses, formerly of Lampeter, of the volume Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym, ed. by Owen Jones and William Owen (London, 1789).
Mae'r llawysgrif yn cynnwys y cyfan o gerddi Dafydd ap Gwilym yn y gyfrol, heblaw am ambell i fwlch, damweiniol mae'n debyg, ar tt. 67, 354 a 423 ac eraill o bosib (tt. 1-210, 249-492). Mae hefyd yn cynnwys cerddi ffug Iolo Morganwg o'r atodiad (tt. 211-243); crynodeb, yng Nghymraeg, o hanes Dafydd (yn Saesneg) gan Owen Jones (ff. vi-xii); y marwnadau i Dafydd (ff. xii verso-xv verso); a chychwyn (Abermaw-Gwdion ab Don) yr eirfa Saesneg o bobol a llefydd yn y cerddi (tt. 493-502). Heblaw am Moses, ysgrifennwyd y llawysgrif mewn dwy law ychwanegol (tt. 249-279 a 297-328 yn eu tro). = The manuscript contains all the Dafydd ap Gwilym poems, except for a few apparently unintentional lacunae on pp. 67, 354 and 423 and possibly elsewhere (pp. 1-210, 249-492). It also includes Iolo Morganwg’s forgeries from the appendix (pp. 211-243); a precis, in Welsh, of Owen Jones's (English) biography of Dafydd (ff. vi-xii); the elegies to Dafydd (ff. xii verso-xv verso); and the beginning (Abermaw-Gwdion ab Don) of the English glossary of people and places mentioned in the poems (pp. 493-502). Besides Moses, parts of the manuscript are written in two additional hands (pp. 249-279 and 297-328 respectively).

Barddoniaeth o'r ail ganrif ar bymtheg hyd yr ugeinfed ganrif, gan gynnwys gweithiau gan Alan Llwyd (f. 2), W. J. Gruffydd (f. 14), Richard Davies (Mynyddog) (f. 76), Ray Howard-Jones (ff. 98-104), R. Williams Parry (ff. 106-110), Saunders Lewis (ff. 132-136), Vernon Watkins (f. 146), Harri Webb (ff. 153-154), Katherine Philips (The Matchless Orinda) (f. 158), ac Euros Bowen (ff. 161-169), ynghyd â nifer o feirdd llai enwog a rhai darnau anhysbys. Cynigiwyd rai o'r cerddi mewn cystadlaethau eisteddfodol (ff. 36-51, 53-61, 63, 113-124). Mae nifer o'r cerddi yn llaw y beirdd eu hunain, eraill yn gopïau neu mewn teipysgrif. Ceir hefyd garol plygain, a nodwyd i lawr [?19 gan., ¼ olaf] (ff. 155-157 verso), a llythyr, 1994, oddi wrth Jon Meirion Jones at Dafydd Ifans yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru yn ymwneud â Dafydd Jones (Isfoel) y Cilie (ff. 149-150). = Poetry, seventeenth to twentieth centuries, including works by Alan Llwyd (f. 2), W. J. Gruffydd (f. 14), Richard Davies (Mynyddog) (f. 76), Ray Howard-Jones (ff. 98-104), R. Williams Parry (ff. 106-110), Saunders Lewis (ff. 132-136), Vernon Watkins (f. 146), Harri Webb (ff. 153-154), Katherine Philips (The Matchless Orinda) (f. 158), and Euros Bowen (ff. 161-169), together with many lesser-known poets and some anonymous pieces. Some of the poems were submitted for competition at eisteddfodau (ff. 36-51, 53-61, 63, 113-124). Many of the poems are autograph while others are copies or in typescript. Also included is a plygain carol, noted down [?19 cent., last ¼] (ff. 155-157 verso), and a letter, 1994, from Jon Meirion Jones to Dafydd Ifans at the National Library of Wales regarding Dafydd Jones (Isfoel), Cilie (ff. 149-150).

Copi llawysgrif, [?20 gan., cynnar], mewn llaw anhysbys, o'r awdl 'Iesu o Nazareth' gan Evan Rees (Dyfed), yn cyfateb yn agos i'r testun a gyhoeddwyd yng ngyfrol Dyfed, Gwlad yr Addewid a Iesu o Nazareth (Caernarfon, 1894), tt. 155-220 (ff. 1-13 verso). = A manuscript copy, [?early 20 cent.], in an unidentified hand, of the awdl 'Iesu o Nazareth' by Evan Rees (Dyfed), corresponding closely to the version published in Dyfed, Gwlad yr Addewid a Iesu o Nazareth (Caernarfon, 1894), pp. 155-220 (ff. 1-13 verso).
Mae rhan o'r testun wedi ei gamleoli, a dylai f. 3 (sef diwedd rhan II) ddilyn f. 4 verso. Cynhwysir hefyd gopi teipysgrif o gerdd Dyfed 'Yr Iesu ar y ffynon' (gw. Gwlad yr Addewid a Iesu o Nazareth, tt. 109-110) (f. 14). = Part of the text is displaced, with f. 3 (the end of part II) following on from f. 4 verso. Also included is a typescript copy of Dyfed's 'Yr Iesu ar y ffynon' (see Gwlad yr Addewid a Iesu o Nazareth, pp. 109-110) (f. 14).

Cuttings, 1979-1980, from the South Wales Guardian of articles by Rev. Brynmor Davies. = Toriadau, 1979-1980, o'r South Wales Guardian o ysgrifau gan y Parch. Brynmor Davies.

Llyfr poced, 1665-1689, yn llaw Edward Williams o Lansilin, sir Ddinbych, yn bennaf yn Gymraeg, yn cynnwys deunydd amrywiol megis calendrau, tablau, nodiadau, cyfrifon, barddoniaeth a rhyddiaith.
Mae'r gyfrol yn cynnwys calendr Cymraeg (ff. 57 verso, 58-69), calendrau Saesneg ar gyfer 1667 (ff. 112-117 verso) ac [?1656] (ff. 119 verso-123 verso); tablau ac ysgrifau yn ymwneud ag amseryddiaeth (ff. 24 recto-verso, 41 verso, 47-50, 72 verso-76, 105-108, 110 verso-111 verso, 124 verso-128, Cymraeg yn bennaf); tablau ac ysgrifau tebyg i'r uchod yn ymwneud a sywedyddiaeth a sêr-ddewiniaeth (ff. 45, 46 verso, 53 verso-56 verso, 97-104 verso, Cymraeg); deunydd, yn cynnwys chwe phennill Saesneg, wedi ei gopïo allan o almanac Thomas Jones am 1689 (ff. 57a-d); 128 o englynion, neu bennillion eraill, wedi eu priodoli i Tuder Aled, Gwilim ab Sion Wynn, [Dafydd] Salsbury, Moris ap Ho'll ab Tudur, Maredudd ap Rhys, Sion Mowddwy, Gruffydd Hiraethog, Edward Jeffrey, [Dafydd] ab Edmwnt, [?Gwtwal] Trevor, Ieuan Llwyd Siaffre, Gaynor verch Elissau, Gwenllian verch Rhirid Flaidd ac eraill (tu mewn i'r clawr blaen, ff. i, 1 verso, 2 verso-3, 5 recto-verso, 12 recto-verso, 13 verso-15 verso, 17 verso-18, 23 recto-verso, 25 recto-verso, 26 verso-27 verso, 35 verso-38, 43 verso-46, 50 verso-53, 57a recto-verso, 57b, 69 verso, 72, 73 verso, 75 verso, 76, 87 verso, 109 verso, 119, 124, 129 verso); cyfrifon ynglŷn â threthi eglwysig ('lewne'/'lewn') a threthi eraill ym mhlwyf Llansilin, 1670-1673 (ff. i verso, 2, 7 verso, 9 recto-verso, 38 verso, 39 verso-41, 129 verso; Saesneg); amryw gyfrifon a chofnodion fferm ac aelwyd, 1665-1689 (ff. 3 verso-5, 10 recto-11 verso, 26, 39 recto-verso, 42-43 verso, 70-72, 76 verso-82 verso, 84-86, 87 verso, 89-94, 109, 129; Saesneg); cofnodion genedigaethau, priodasau a marwolaethau yn dyddio o 1659 i 1684 (ff. 6, 7, 17 verso, 39, 51, 108 verso-109, 127; Saesneg); ryseitiau meddygol (ff. 11, 28-35) ac i wneud inc (f. 128 verso); a rhyddiaith, nodiadau ac ysgrifau eraill yn y Gymraeg (ff. 17, 18 verso-22 verso, 56, 85 verso, 86 verso-87, 94 verso-97, 110), yn eu mysg darn o bregeth neu weddi (f. 17), stori Arthuraidd anghyflawn (ff. 18 verso-22 verso) a 'Llyma Hanes Christophis' (ff. 86 verso-87), ac yn Saesneg (ff. 12 verso, 13, 18, 118-119).

Miscellaneous papers, 1981-96, belonging to Professor David Blamires, author of David Jones: Artist and Writer (1971), who established the David Jones Society in 1975. The collection includes exhibition notes, research papers, conference programmes, postcards, and correspondence. A separate file within the box contains a set of David Jones Society Newsletters, nos.1-38 (1976-84).

Papers of Thomas Charles Edwards, Ampleforth, 1918, 1935-1976, including fifty-seven letters, in Welsh and English, from Saunders Lewis to him, 1935-1976 (ff. 1-5, 7-11, 13-15, 18, 20-45, 47-48, 50-55, 58-69), to his wife Imelda, 1940-1941, 1950 (ff. 16-17, 19, 49), or to both, 1939 (f. 12), containing personal news and discussing politics, current affairs, the Catholic Church and articles by TCE.
Also included are letters to TCE from David Jones, 17 June 1937, seeking to send Lewis a copy of his 'In Parenthesis' (f. 6), G[riffith] J[ohn] Williams, 16 July 1948, concerning an R. W[illiams] Parry englyn (f. 46) and John B[arrett] Davies, St Dogmaels, 22 October 1962 (ff. 56-57); together with a letter, 19 May 1918, from TCE, Shrewsbury, to his mother (ff. 70-73); a script for Lewis's radio talk 'A Prospect of Wales: 7. Welsh Writers of Today', as transmitted on the Welsh Home Service, 25 April 1961, being the copy sent by Lewis to TCE (ff. 74-84); and seven press cuttings, 1935-1936, mainly relating to Lewis and the burning of the bombing school at Penyberth (ff. 85-91).

An agreement with American manager and promoter, Tom O'Rourke, the contract dated 1923 and relating to Jimmy Wilde's defeated challenge against Pancho Villa (or Frankie Genaro. The bout was Jimmy Wilde's unsuccessful return from retirement, held in New York. Former ownership of contemporaneous Welsh boxer Stan Roberts, by descent, private collection Caerphilly.

A manuscript music book of popular songs originally belonging to William Williams, cabinet maker, including ballads and operatic pieces such as The Highland Laddie and Robin Hood. The volume then passed on into the possession of Thomas Llewelyn, Newbridge.

Copi E. Vincent Evans o broflenni cyfrol Charles Ashton Llyfryddiaeth Gymreig o 1801 i 1810 (Croesoswallt, 1908), yn cynnwys cywiriadau ac ychwanegiadau ar gyfer 1811 ac 1812. Ceir nodiadau yn llaw E. Vincent Evans ar y tudalennau drwyddi draw y gyfrol yn awgrymu cywiriadau.